Shri Rudrashtakam Lyrics, written by shri tulsidas…
Shri Rudrashtakam Lyrics in Hindi
नमामीशमीशान निर्वाण रूपं, विभुं व्यापकं ब्रह्म वेदः स्वरूपम् ।
निजं निर्गुणं निर्विकल्पं निरीहं, चिदाकाश माकाशवासं भजेऽहम् ॥
निराकार मोंकार मूलं तुरीयं, गिराज्ञान गोतीतमीशं गिरीशम् ।
करालं महाकाल कालं कृपालुं, गुणागार संसार पारं नतोऽहम् ॥
तुषाराद्रि संकाश गौरं गभीरं, मनोभूत कोटि प्रभा श्री शरीरम् ।
स्फुरन्मौलि कल्लोलिनी चारू गंगा, लसद्भाल बालेन्दु कण्ठे भुजंगा॥
चलत्कुण्डलं शुभ्र नेत्रं विशालं, प्रसन्नाननं नीलकण्ठं दयालम् ।
मृगाधीश चर्माम्बरं मुण्डमालं, प्रिय शंकरं सर्वनाथं भजामि ॥
प्रचण्डं प्रकष्टं प्रगल्भं परेशं, अखण्डं अजं भानु कोटि प्रकाशम् ।
त्रयशूल निर्मूलनं शूल पाणिं, भजेऽहं भवानीपतिं भाव गम्यम् ॥
कलातीत कल्याण कल्पान्तकारी, सदा सच्चिनान्द दाता पुरारी।
चिदानन्द सन्दोह मोहापहारी, प्रसीद प्रसीद प्रभो मन्मथारी ॥
न यावद् उमानाथ पादारविन्दं, भजन्तीह लोके परे वा नराणाम् ।
न तावद् सुखं शांति सन्ताप नाशं, प्रसीद प्रभो सर्वं भूताधि वासं ॥
न जानामि योगं जपं नैव पूजा, न तोऽहम् सदा सर्वदा शम्भू तुभ्यम् ।
जरा जन्म दुःखौघ तातप्यमानं, प्रभोपाहि आपन्नामामीश शम्भो ॥
रूद्राष्टकं इदं प्रोक्तं विप्रेण हर्षोतये
ये पठन्ति नरा भक्तयां तेषां शंभो प्रसीदति।।
॥ इति श्रीगोस्वामितुलसीदासकृतं श्रीरुद्राष्टकं सम्पूर्णम् ॥
Shri Rudrashtakam Lyrics in English
Namamishamishan nirvan roopam, vibhum vyapakam brahma vedah swaroopam.
Nijam nirgunam nirvikalpam niriha, chidakash makashvasaam bhaje’ham.
Nirakar monkar moolam turiyaam, girajnan gotitamisham girisham.
Karalam mahakal kalam kripalu, gunagaar sansar paaram nato’ham.
Tusharadri sankash gauram gabhiram, manobhoot koti prabha shree shareeram.
Sphuranmauli kallolini chaaru ganga, lasadbhaal balendu kanthe bhujanga.
Chalatkundalam shubhra netram vishalam, prasannananam neelkantham dayalam.
Mrigadhish charmambar mundamalam, priya Shankar sarvanatham bhajaami.
Prachandam prakashatam pragalbham paresham, akhandam ajam bhanu koti prakasham.
Trayashool nirmoolanam shool paanim, bhaje’ham bhavaneepatim bhaav gamyam.
Kalateet kalyaan kalpantakari, sada sacchidanand data purari.
Chidanand sandoh mohapahaari, praseed praseed prabho manmathari.
Na yaavad umanath padaravindam, bhajantiha loke pare vaa naraanam.
Na taavad sukh shanti santaap naasham, praseed prabho sarvam bhootadhi vaasam.
Na jaanami yogam japam naiv pooja, na to’ham sadaa sarvadaa Shambhu tubhyam.
Jara janma dukhogh taatapyamaanam, prabho paahi aapannaamaamish Shambho.
Rudrashtakam idam proktam viprena harshotaye
Ye pathanti nara bhaktyam teshan Shambho praseedati.
Iti Shrigoswami Tulsidaskritam ShriRudrashtakam sampoornam.
Shri Rudrashtakam Lyrics Meaning in Hindi and English
1. नमामीशमीशान निर्वाण रूपं, विभुं व्यापकं ब्रह्म वेदः स्वरूपम् ।
I bow to Lord Shiva, the supreme ruler, who is the embodiment of liberation, the all-pervading Brahman, and the essence of the Vedas.
मैं उस ईश्वर शिव को नमन करता हूँ, जो मोक्षस्वरूप, सर्वव्यापक ब्रह्म और वेदों का सार हैं।
2. निजं निर्गुणं निर्विकल्पं निरीहं, चिदाकाश माकाशवासं भजेऽहम् ॥
He is self-existent, beyond qualities, without alternatives, and free from desires. I worship Him who resides in the space of consciousness.
वे स्वयंभू, निर्गुण, विकल्परहित और इच्छाशून्य हैं। मैं उन शिव की आराधना करता हूँ जो चिदाकाश में निवास करते हैं।
3. निराकार मोंकार मूलं तुरीयं, गिराज्ञान गोतीतमीशं गिरीशम् ।
He is formless, the root of the sacred syllable ‘Om’, transcending the three states of consciousness, and the Lord of the mountains.
वे निराकार हैं, ॐ के मूल हैं, तीन अवस्थाओं से परे हैं और पर्वतों के स्वामी हैं।
4. करालं महाकाल कालं कृपालुं, गुणागार संसार पारं नतोऽहम् ॥
He is terrifying as Mahakal, the destroyer of time, yet compassionate. I bow to Him who helps in crossing the ocean of life.
वे महाकाल के रूप में भयानक हैं, काल के संहारक हैं, फिर भी कृपालु हैं। मैं उन्हें नमन करता हूँ जो संसार-सागर से पार लगाते हैं।
5. तुषाराद्रि संकाश गौरं गभीरं, मनोभूत कोटि प्रभा श्री शरीरम् ।
He is as fair as the snow-covered mountain, deep in nature, with a body that shines brighter than millions of cupids.
वे हिमाच्छादित पर्वत की भाँति गौरवर्ण हैं, गंभीर स्वभाव के हैं, और उनका शरीर करोड़ों कामदेवों से अधिक तेजस्वी है।
6. स्फुरन्मौलि कल्लोलिनी चारू गंगा, लसद्भाल बालेन्दु कण्ठे भुजंगा॥
The Ganges flows gracefully from His head, the crescent moon adorns His forehead, and a snake rests around His neck.
उनके मस्तक से सुशोभित गंगा बहती हैं, भाल पर चंद्रमा शोभायमान है और उनके कंठ में सर्प लिपटा हुआ है।
7. चलत्कुण्डलं शुभ्र नेत्रं विशालं, प्रसन्नाननं नीलकण्ठं दयालम् ।
His earrings move, His bright eyes are large, He has a calm face, a blue throat, and is full of compassion.
उनके कानों में कुण्डल झूलते हैं, उनकी आँखें विशाल और उज्जवल हैं, उनका मुख प्रसन्न है, कंठ नीला और वे दयालु हैं।
8. मृगाधीश चर्माम्बरं मुण्डमालं, प्रिय शंकरं सर्वनाथं भजामि ॥
He wears a deer skin and a garland of skulls. I worship the beloved Shankar, the Lord of all.
वे मृग की खाल और मुण्डों की माला धारण करते हैं। मैं प्रिय शंकर, सर्वनाथ की आराधना करता हूँ।
9. प्रचण्डं प्रकष्टं प्रगल्भं परेशं, अखण्डं अजं भानु कोटि प्रकाशम् ।
He is fierce, supreme, powerful, eternal, unborn, and radiates with the brightness of millions of suns.
वे प्रचंड, परम, तेजस्वी, अखंड, अजन्मा और करोड़ों सूर्य के प्रकाश से तेजस्वी हैं।
10. त्रयशूल निर्मूलनं शूल पाणिं, भजेऽहं भवानीपतिं भाव गम्यम् ॥
He holds the trident that eradicates suffering. I worship Bhavani’s consort, accessible through devotion.
वे त्रिशूल धारण करते हैं, जो दुखों का नाश करता है। मैं भाव से जाने जाने वाले भवानी के पति की आराधना करता हूँ।
11. कलातीत कल्याण कल्पान्तकारी, सदा सच्चिनान्द दाता पुरारी।
He is beyond time, the bestower of well-being, the destroyer at the end of creation, and always grants true bliss.
वे कालातीत, कल्याणकारी, कल्पांत में संहार करने वाले और सदा सच्चिदानंद देने वाले पुरारी हैं।
12. चिदानन्द सन्दोह मोहापहारी, प्रसीद प्रसीद प्रभो मन्मथारी ॥
He is the embodiment of blissful consciousness and the remover of delusion. O destroyer of Kamadeva, please be pleased with me.
वे चिदानंद स्वरूप और मोह का हरण करने वाले हैं। हे मन्मथ (कामदेव) के संहारक, मुझ पर कृपा करें।
13. न यावद् उमानाथ पादारविन्दं, भजन्तीह लोके परे वा नराणाम् ।
Until men worship the lotus feet of Uma’s Lord, they will not find peace, happiness, or the destruction of sorrows.
जब तक मनुष्य उमा के पति के चरण कमलों की उपासना नहीं करते, तब तक उन्हें शांति, सुख और दुःखों का नाश नहीं प्राप्त होगा।
14. न तावद् सुखं शांति सन्ताप नाशं, प्रसीद प्रभो सर्वं भूताधि वासं ॥
O Lord, please be gracious. Only by your grace can one attain happiness, peace, and freedom from suffering.
हे प्रभो, कृपा करें। आपकी कृपा से ही सुख, शांति और संताप का नाश हो सकता है।
15. न जानामि योगं जपं नैव पूजा, न तोऽहम् सदा सर्वदा शम्भू तुभ्यम् ।
I do not know yoga, recitations, or rituals. I only bow to you, O Shambhu, always and forever.
मैं योग, जप या पूजा नहीं जानता। मैं बस आपको नमन करता हूँ, हे शम्भू, सदा-सर्वदा।
16. जरा जन्म दुःखौघ तातप्यमानं, प्रभोपाहि आपन्नामामीश शम्भो ॥
I am scorched by the sorrows of old age and birth. O Lord Shambhu, please protect me in my suffering.
मैं बुढ़ापे और जन्म के दुःखों से पीड़ित हूँ। हे प्रभु शम्भू, मुझे इस कष्ट से बचाएं।
17. रूद्राष्टकं इदं प्रोक्तं विप्रेण हर्षोतये
This Rudrashtakam is recited by the learned for joy and devotion.
यह रूद्राष्टक विद्वानों द्वारा आनंद और भक्ति के लिए कहा जाता है।
18. ये पठन्ति नरा भक्तयां तेषां शंभो प्रसीदति।
Those who recite it with devotion, Lord Shambhu will be pleased with them.
जो इसे भक्ति से पढ़ते हैं, उन पर भगवान शम्भू प्रसन्न होते हैं।
19. ॥ इति श्रीगोस्वामितुलसीदासकृतं श्रीरुद्राष्टकं सम्पूर्णम् ॥
Thus concludes the Rudrashtakam composed by Shri Goswami Tulsidas.
इस प्रकार गोस्वामी तुलसीदास द्वारा रचित श्रीरुद्राष्टक पूर्ण होता है।